Kategoria: Odpady – projekty ustaw

Odpady budowlane i rozbiórkowe

Z cyklu: Definicje ustawy o odpadach

Odpady budowlane i rozbiórkowe – rozumie się przez to odpady powstałe podczas robót budowlanych. Przy czym zgodnie z definicją legalną ustawy Prawo budowlane: przez roboty budowlane – należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Co do zasady roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31 ustawy Prawo budowlane.

Odpady budowlane i rozbiórkowe od dnia 1 stycznia 2025 roku powinny być zbierane oraz odbierane selektywnie, z podziałem co najmniej na: drewno, metale, szkło, tworzywa sztuczne, gips, odpady mineralne, w tym beton, cegłę, płytki i materiały ceramiczne oraz kamienie. Obowiązku, ten nie będzie dotyczył gospodarstw domowych, punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych ani odpadów budowlanych i rozbiórkowych, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 66 ust. 5. ustawy o odpadach. Odpady budowlane i rozbiórkowe, które nie zostały zebrane i odebrane w sposób selektywny, podlegają sortowaniu co najmniej na: drewno, metale, szkło, tworzywa sztuczne, gips, odpady mineralne, w tym beton, cegłę, płytki i materiały ceramiczne oraz kamienie.

Za nieprowadzenie selektywnego zbierania, odbierania i sortowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych będzie grozić administracyjna kara pieniężna w wysokości nie mniej niż 1000 zł i nie może wyższej niż 1000000 zł.

Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów określa katalog odpadów z podziałem na grupy, podgrupy i rodzaje ze wskazaniem odpadów niebezpiecznych. Odpady, w zależności od źródła ich powstawania, dzieli się na 20 grup, przy czym grupie 17 przypisano: odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych). Są to:

KodGrupa / podgrupa / rodzaj
17Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych)
17 01Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np. beton, cegły, płyty, ceramika)
17 01 01Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów
17 01 02Gruz ceglany
17 01 03Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia
17 01 06*Zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia zawierające substancje niebezpieczne
17 01 07Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06
17 01 80Usunięte tynki, tapety, okleiny itp.
17 01 81Odpady z remontów i przebudowy dróg
17 01 82Inne niewymienione odpady
17 02Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych
17 02 01Drewno
17 02 02Szkło
17 02 03Tworzywa sztuczne
17 02 04*Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych zawierające lub zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. drewniane podkłady kolejowe)
17 03Mieszanki bitumiczne, smoła i produkty smołowe
17 03 01*Mieszanki bitumiczne zawierające smołę
17 03 02Mieszanki bitumiczne inne niż wymienione w 17 03 01
17 03 03*Smoła i produkty smołowe
17 03 80Odpadowa papa
17 04Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali
17 04 01Miedź, brąz, mosiądz
17 04 02Aluminium
17 04 03Ołów
17 04 04Cynk
17 04 05Żelazo i stal
17 04 06Cyna
17 04 07Mieszaniny metali
17 04 09*Odpady metali zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi
17 04 10*Kable zawierające ropę naftową, smołę i inne substancje niebezpieczne
17 04 11Kable inne niż wymienione w 17 04 10
17 05Gleba i ziemia (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych oraz urobek z pogłębiania)
17 05 03*Gleba i ziemia, w tym kamienie, zawierające substancje niebezpieczne (np. PCB)
17 05 04Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03
17 05 05*Urobek z pogłębiania zawierający lub zanieczyszczony substancjami niebezpiecznymi
17 05 06Urobek z pogłębiania inny niż wymieniony w 17 05 05
17 05 07*Tłuczeń torowy (kruszywo) zawierający substancje niebezpieczne
17 05 08Tłuczeń torowy (kruszywo) inny niż wymieniony w 17 05 07
17 06Materiały izolacyjne oraz materiały budowlane zawierające azbest
17 06 01*Materiały izolacyjne zawierające azbest
17 06 03*Inne materiały izolacyjne zawierające substancje niebezpieczne
17 06 04Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03
17 06 05*Materiały budowlane zawierające azbest
17 08Materiały budowlane zawierające gips
17 08 01*Materiały budowlane zawierające gips zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi
17 08 02Materiały budowlane zawierające gips inne niż wymienione w 17 08 01
17 09Inne odpady z budowy, remontów i demontażu
17 09 01*Odpady z budowy, remontów i demontażu zawierające rtęć
17 09 02*Odpady z budowy, remontów i demontażu zawierające PCB (np. substancje i przedmioty zawierające PCB: szczeliwa, wykładziny podłogowe zawierające żywice, szczelne zespoły okienne, kondensatory)
17 09 03*Inne odpady z budowy, remontów i demontażu (w tym odpady zmieszane) zawierające substancje niebezpieczne
17 09 04Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03
Rodzaje odpadów z grupy 17

ODPAD (definicja)

Z cyklu: Definicje ustawy o odpadach

Odpady – rozumie się przez to każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany.

Z orzeczeń sądowych:

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 maja 2023 r. III OSK 7662/21 – przesłanki kwalifikacji przedmiotu jako odpadu

Z uzasadnienia prawnego:

Istotnym elementem definicji odpadu jest pojęcie „pozbycie się, które stanowi przesłankę do uznania za odpad. Oznacza ono zmianę sposobu użytkowania wskazanego przedmiotu, czyli użytkowanie w inny sposób niż nakazuje to przeznaczenie danego przedmiotu, a nowy sposób użytkowania mógłby wywoływać niekorzystne oddziaływanie na środowisko.

Z definicji zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o odpadach wynika dwoista natura odpadu. Odpadem zatem pod pewnymi warunkami może stać się substancja lub przedmiot. Pojęcie „pozbywać się” należy interpretować w świetle celu ogólnego przepisów ustawy o odpadach, którym jest ochrona zdrowia ludzi i środowiska przed szkodliwymi skutkami spowodowanymi przez substancję lub przedmiot, które mogą stać się odpadami oraz w świetle celów szczegółowych wynikających zasad gospodarki odpadami.

Termin „pozbywać się”, który określa zakres stosowania pojęcia „odpad”, nie może zatem być interpretowany wąsko. Przy interpretacji pojęcia „pozbywać się” należy brać pod uwagę przede wszystkim obowiązujące normy prawne dotyczące procesów ponownego użycia, przetwarzania, recyklingu oraz odzysku poszczególnych rodzajów odpadów. Istotne znaczenie mają także standardy dotyczące bezpieczeństwa używania substancji lub przedmiotów. Pozbycie się substancji lub przedmiotu, które stają się odpadem powinno być także oceniane przez pryzmat zasad: zapobiegania odpadom oraz przezorności i materialnej odpowiedzialności sprawcy zanieczyszczającego środowisko. Decydujące znaczenie dla uznania danego przedmiotu za „odpad” ma jego stan oraz wola jego poprzedniego posiadacza.

W świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zakwalifikowanie substancji lub przedmiotu jako „odpadów” wynika przede wszystkim z zachowania posiadacza i ze znaczenia terminu „pozbywać się”. Pojęcie „pozbywać się” należy interpretować z uwzględnieniem celu dyrektywy 2008/98, którym zgodnie z motywem 6 tej dyrektywy jest zmniejszenie negatywnych skutków wytwarzania odpadów i gospodarowania nimi dla zdrowia ludzkiego i środowiska. 

❗ PILNE ❗ – zmiany prawne na lata 2023-2024 dla „odpadowców”: recyklerów, prowadzących zakłady przetwarzania ZSEiE, korzystających z BDO.

W trybie pilnym procedowana jest od poniedziałku 28.11.22 ustawa przewidująca zmiany w ustawach dotyczących gospodarki odpadami.

Ustawa dnia 2 grudnia 2022 została liczbą 424 głosów za uchwalona i od razu skierowana do rozpatrzenia do Senatu. 19 grudnia 2022 roku została podpisana przez Prezydenta.

Ustawa z dnia 15 grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu została opublikowana w Dziennik Ustaw 20 grudnia 2022 roku pod. pozycją 2687. Przepisy dotyczące zmian w zakresie odpadów weszły w życie 21 grudnia 2022 roku.

Projektowane zmiany dotyczą:
✔ Przedłużenia stosowania dotychczasowych przepisów do sporządzania dokumentów DPR i EDPR także za lata 2023 i 2024.
✔ W projekcie przesunięto z 1 stycznia 2023 r. na 1 stycznia 2025 r. termin wejścia w życie przepisów dotyczących sposobu obowiązku selektywnego zbierania odpadów budowlanych i rozbiórkowych.
Przesunięcie terminu uruchomienia tzw. modułu potwierdzeń w ramach systemu BDO na dzień 1 stycznia 2025 r. W związku z powyższym w ustawie z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1403, z 2020 r. poz. 2361 oraz z 2021 r. poz. 2151), zmieniono art. 15, art. 16 oraz art. 18, dotyczące odpowiednio:
❎  dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling, o których mowa w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej,
❎  zaświadczeń, o których mowa w art. 59a i art. 64a ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2022 r. poz. 1113),
❎    zaświadczeń, o których mowa w art. 53 ust. 1, art. 55 ust. 1 i art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.
✅ Wyżej wymienione dokumenty będą sporządzane zgodnie z przepisami dotychczasowymi, a zatem w formie papierowej, za kolejne dwa lata: 2023 i 2024. ✅ ❗ ❗

Reasumując: lata 2023-2024:

DPR/EDPR nadal „papierowo”,

selektywna zbiórka odpadów budowlanych dopiero od roku 2025,

dokumenty/zaświadczenia dot. ZSEiE – także nadal „papierowo”.

BDO w związku z powyższym – bez większych zmian.

Infografika z webinaru

Dziękuję Zbigniew Skowronek i Interzero Polska za zaproszenie i możliwość przeprowadzenia w dniu 23.06.2022 webinaru. Alicja Wiater – bardzo dziękuję za profesjonalizm i wsparcie w dniu webinaru.

A najbardziej dziękuję prawie 300 uczestnikom, którzy wytrzymali cały mój 3 godzinny maraton.

Na deser małe résumé w postaci cudnej infografiki. I moi drodzy – śladem słów piosenki nieodżałowanego Wojciecha Młynarskiego – „róbmy swoje” ….

Zmiana ustawy o odpadach uchwalona na pos. nr 42 Sejmu RP dnia 17-11-2021

Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw

Projekt dotyczył dostosowania przepisów do nowych rozwiązań obowiązujących w Unii Europejskiej, które zobowiązują kraje Unii do 2035 r. do osiągnięcia 65 proc. poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych i ma na celu zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów ogólnie i na mieszkańca, zapewnienie wysokiej jakości recyklingu oraz wykorzystanie poddanych recyklingowi odpadów jako ważnego źródła surowców.

Link do strony Sejmu RP: https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=1588

Rozpatrywanie na posiedzeniach komisji i podkomisji: https://www.sejm.gov.pl/SQL2.nsf/poskomprocall?OpenAgent&9&1588

Link do treści ustawy (ISAP): https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210002151

Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych

W piątek 18 lutego 2022 roku na stornie RCL opublikowano, odłożony wcześniej w legislacyjny niebyt, projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych. Jest to kontynuacja projektu z dnia 10.08.2020 roku – który na stronie RCL miał status; wycofany.

Kilka zdań z uzasadnienia do „odmrożonego” projektu:

Wprowadzono obowiązek rozładunku i przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych w obiekcie zamkniętym będącym budynkiem w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351, z późn. zm.), uniemożliwiających oddziaływanie czynników atmosferycznych na te odpady, wyposażonych w szczelne podłoże zapobiegające przedostawaniu się odcieków do środowiska i urządzenia wentylacyjne oraz ograniczające w szczególności przedostawanie się pyłów do powietrza, co ma na celu ograniczenie emisji do środowiska (w konsekwencji również uciążliwości zapachowych).

Należy podkreślić, że zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami, składowanie odpadów jest ostatnim i najmniej pożądanym sposobem postępowania z nimi. Ze składowania muszą zostać wyłączone nieprzetworzone odpady organiczne, stanowiące źródło powstawania metanu podczas ich składowania na składowiskach odpadów.

Podstawowa wielkość frakcji podsitowej wynosi 0–80 mm. Jednakże z uwagi na zasadność stabilizacji większych frakcji wydzielonych z niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych i zawierających odpady ulegające biodegradacji, dopuszcza się również wydzielenie frakcji podsitowej odpadów oznaczonych kodem ex 19 12 12 o wielkości większej niż 0-80 mm. W takiej sytuacji frakcja nadsitowa przyjmuje wielkość odpowiednio powyżej wielkości frakcji podsitowej. Ponadto dla procesu biologicznego przetwarzania odpadów, prowadzonego w warunkach beztlenowych dopuszczono możliwość wydzielenia frakcji podsitowej o wielkości od 0 do 60 mm dla odpadów o kodzie ex 19 12 12. Frakcja nadsitowa w takim przypadku również przyjmuje wielkość odpowiednio powyżej wielkości frakcji podsitowej.

Dodano odniesienie do odpowiedniego zastosowania konkluzji dotyczących najlepszych dostępnych technik (BAT) w odniesieniu do przetwarzania odpadów (np. emisje zanieczyszczeń do powietrza tabela 6.7 Bat 34). Odpowiedniość polega na zastosowaniu BAT stosowanie do prowadzonego procesu: tj. wymogów odnoszących się do procesu biologicznego przetwarzania odpadów, tj. wymogów odnoszących się do procesu mechanicznego przetwarzania.

Link do projektu: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12356754/katalog/12856236#12856236

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw – 15 września 2021r. projekt wpłynął do Sejmu – druk nr 1588.

Projekt skierowano do I czytania w komisjach – do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Termin przedstawienia sprawozdania do dnia 26-10-2021r.

Odpady komunalne wg dyrektywy UE 2018/851

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2018/851 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów przywołuje, że odpady komunalne stanowią w przybliżeniu od 7 do 10 % wszystkich odpadów wytwarzanych w Unii. Jest to jednak jeden z najbardziej złożonych strumieni odpadów i sposób gospodarowania nim zasadniczo świadczy o jakości całego systemu gospodarowania odpadami w danym państwie. Gospodarowanie odpadami komunalnymi wymaga wysoce złożonego systemu, obejmującego efektywny system zbierania, skuteczny system sortowania i odpowiednie śledzenie strumieni odpadów, czynne zaangażowanie obywateli i przedsiębiorstw, infrastruktury dostosowanej do konkretnego składu odpadów oraz kompleksowego systemu finansowania. Państwa, które stworzyły efektywne systemy gospodarowania odpadami komunalnymi, zazwyczaj osiągają lepsze wyniki pod względem gospodarki odpadami w ujęciu ogólnym, w tym w osiągnięcie celów w zakresie recyklingu.

Dyrektywa definiuje odpady komunalne jako:

a) odpady zmieszane i odpady selektywnie zebrane z gospodarstw domowych, w tym papier i tekturę, szkło, metale, tworzywa sztuczne, bioodpady, drewno, tekstylia, opakowania, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie i akumulatory oraz odpady wielkogabarytowe, w tym materace i meble;

b) odpady zmieszane i odpady selektywnie zebrane z innych źródeł, jeżeli odpady te są podobne pod względem charakteru i składu do odpadów z gospodarstw domowych.

Odpady komunalne nie obejmują odpadów z produkcji, rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa, zbiorników bezodpływowych oraz z sieci kanalizacyjnej i z oczyszczalni ścieków, w tym osadów ściekowych, pojazdów wycofanych z eksploatacji ani odpadów budowlanych i rozbiórkowych.

Źródło: DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2018/851 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów.