Odpady niebezpieczne oznaczają odpady wykazujące co najmniej jedną spośród właściwości niebezpiecznych. Właściwości powodujące, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, oraz warunki uznania odpadów za niebezpieczne określone są w: rozporządzeniu (UE) nr 1357/2014 i w rozporządzeniu (UE) 2017/997. Ponadto należy uwzględnić Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 24 grudnia 2019 r., które określa szczegółowe warunki, które muszą być spełnione, aby odpady zostały uznane za posiadające właściwości zakaźne, oraz sposób ich ustalania. Rozporządzenie dotyczy odpadów, które mogą zawierać żywe drobnoustroje lub ich toksyny powodujące choroby u ludzi, zwierząt lub innych organizmów. Takie odpady klasyfikowane są jako niebezpieczne z właściwością HP 9 „Zakaźne”. Należy także przeanalizować składniki odpadów, dla których przekroczenie wartości granicznych stężeń substancji niebezpiecznych może powodować, że odpady są odpadami niebezpiecznymi. Określa je załącznik nr 4 do ustawy o odpadach.
Poniżej „skrótowe” zestawienie właściwości powodujących uznanie odpadów za niebezpieczne, opracowane na podstawie dyrektywy 2008/98/WE oraz rozporządzeń Komisji (UE) nr 1357/2014 i Rady (UE) 2017/997:
Właściwości odpadów niebezpiecznych (HP)
HP 1 „Wybuchowe”
- Odpady, które w wyniku reakcji chemicznej mogą wydzielać gazy powodujące nagłe zniszczenia.
- Obejmuje odpady pirotechniczne, nadtlenki organiczne i odpady samoreaktywne.
HP 2 „Utleniające”
- Odpady wspomagające spalanie innych materiałów poprzez reakcje utleniania.
HP 3 „Łatwopalne”
- Odpady, które:
- są cieczami o temperaturze zapłonu poniżej 60°C,
- mogą zapalać się po kontakcie z powietrzem,
- w kontakcie z wodą wydzielają gazy palne.
HP 4 „Drażniące”
- Odpady powodujące podrażnienia skóry lub uszkodzenia oczu.
- Kryteria: zawartość substancji zaklasyfikowanych jako H315, H319 lub H314 (poniżej progów HP 8).
HP 5 „Działanie toksyczne na narządy docelowe (STOT) lub zagrożenie spowodowane aspiracją”
- Odpady mogące powodować toksyczne działanie na narządy wewnętrzne lub ostre skutki aspiracyjne.
HP 6 „Ostra toksyczność”
- Odpady, które mogą powodować ostrą toksyczność po narażeniu inhalacyjnym, przez skórę lub drogą doustną.
HP 7 „Rakotwórcze”
- Odpady mogące powodować nowotwory lub zwiększające ryzyko ich wystąpienia.
HP 8 „Żrące”
- Odpady działające destrukcyjnie na tkanki organiczne w wyniku kontaktu.
- Zawartość substancji H314 w ilości ≥ 5%.
HP 9 „Zakaźne”
- Odpady zawierające mikroorganizmy lub ich toksyny mogące powodować choroby u ludzi lub innych organizmów.
HP 10 „Działające szkodliwie na rozrodczość”
- Odpady wpływające negatywnie na zdolności rozrodcze lub rozwój potomstwa.
HP 11 „Mutagenne”
- Odpady mogące powodować trwałe zmiany genetyczne w komórkach.
HP 12 „Uwalnianie gazów o ostrej toksyczności”
- Odpady, które w reakcji z wodą lub kwasami uwalniają toksyczne gazy.
HP 13 „Uczulające”
- Odpady powodujące reakcje alergiczne skóry lub układu oddechowego.
HP 14 „Ekotoksyczne” (zgodnie z rozporządzeniem Rady (UE) 2017/997)
- Odpady stanowiące zagrożenie dla środowiska wodnego:
- H400 (zagrożenie ostre): ≥ 0,1%.
- H410 (przewlekłe, kategoria 1): obliczane z mnożnikiem 100.
- H411 (przewlekłe, kategoria 2): obliczane z mnożnikiem 10.
- H412 i H413 (przewlekłe, kategorie 3 i 4): ≥ 1%.
- Klasyfikacja wymaga zastosowania obliczeń sumarycznych stężeń z uwzględnieniem mnożników.
HP 15 „Możliwość ujawnienia właściwości niebezpiecznych w określonych warunkach”
- Odpady, które mogą wykazywać właściwości niebezpieczne w trakcie użytkowania, przetwarzania lub kontaktu z innymi substancjami.
Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 24 grudnia 2019 r. określa szczegółowe warunki, które muszą być spełnione, aby odpady zostały uznane za posiadające właściwości zakaźne, oraz sposób ich ustalania. Oto analiza kluczowych aspektów tego rozporządzenia:
Zakres rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 24 grudnia 2019 r.
Rozporządzenie dotyczy odpadów, które mogą zawierać żywe drobnoustroje lub ich toksyny powodujące choroby u ludzi, zwierząt lub innych organizmów. Takie odpady klasyfikowane są jako niebezpieczne z właściwością HP 9 „Zakaźne”.
Kryteria uznania odpadów za zakaźne
- Rodzaj odpadów
- Odpady zawierające drobnoustroje patogenne (np. bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty), które są zdolne do wywoływania chorób.
- Źródła takich odpadów:
- Sektory medyczne i weterynaryjne, np. odpady pochodzące z leczenia zakażonych pacjentów, materiałów biologicznych, środków ochrony indywidualnej.
- Przemysł, np. odpady z hodowli mikroorganizmów lub ich toksyn.
2. Kryteria mikrobiologiczne
- Odpady uznaje się za zakaźne, jeżeli zawierają drobnoustroje patogenne o udokumentowanej zdolności wywoływania chorób.
- Przykłady patogenów:
- Bakterie: Escherichia coli, Mycobacterium tuberculosis.
- Wirusy: HIV, wirusy grypy, koronawirusy.
- Pasożyty: Plasmodium, Toxoplasma gondii.
3. Warunki uznania
- Odpady są zakaźne, gdy mogą prowadzić do przeniesienia chorób zakaźnych poprzez kontakt bezpośredni lub pośredni, np. w wyniku nieodpowiedniego przechowywania, transportu lub przetwarzania.
Metody ustalania właściwości zakaźnych
- Badania laboratoryjne
- Odpady powinny być poddawane analizie mikrobiologicznej w celu potwierdzenia obecności drobnoustrojów chorobotwórczych.
- Ocena źródła i historii odpadów
- Ocena, czy odpady pochodzą z procesów lub miejsc, w których występuje ryzyko zakażenia (np. szpitale, laboratoria diagnostyczne, jednostki badań biologicznych).
- Identyfikacja i klasyfikacja
- Klasyfikacja odpadów jako HP 9 „Zakaźne” na podstawie dowodów wskazujących na obecność drobnoustrojów lub toksyn zdolnych do wywoływania chorób.
SKŁADNIKI, KTÓRE MOGĄ POWODOWAĆ, ŻE ODPADY SĄ ODPADAMI NIEBEZPIECZNYMI
1) beryl, związki berylu,
2) związki wanadu,
3) związki chromu (VI),
4) związki kobaltu,
5) związki niklu,
6) związki miedzi,
7) związki cynku,
8) arsen, związki arsenu,
9) selen, związki selenu,
10) związki srebra,
11) kadm, związki kadmu,
12) związki cyny,
13) antymon, związki antymonu,
14) tellur, związki telluru,
15) związki baru z wyjątkiem siarczanu baru,
16) rtęć, związki rtęci,
17) tal, związki talu,
18) ołów, związki ołowiu,
19) siarczki nieorganiczne,
20) nieorganiczne związki fluoru, z wyjątkiem fluorku wapnia,
21) cyjanki nieorganiczne,
22) następujące metale alkaliczne lub metale ziem alkalicznych: lit, sód, potas, wapń, magnez w postaci niezwiązanej,
23) kwaśne roztwory lub kwasy w postaci stałej,
24) roztwory zasadowe i zasady w postaci stałej,
25) azbest (pył i włókna),
26) fosfor, związki fosforu, z wyjątkiem fosforanów mineralnych,
27) karbonylki metali,
28) nadtlenki,
29) chlorany,
30) nadchlorany,
31) azydki,
32) farmaceutyki oraz związki stosowane w medycynie lub w weterynarii,
33) biocydy i substancje fitofarmaceutyczne,
34) substancje zakaźne,
35) kreozoty,
36) izocyjaniany, tiocyjaniany,
37) cyjanki organiczne (np. nitryle),
38) fenole, związki fenolowe,
39) halogenowane rozpuszczalniki,
40) rozpuszczalniki organiczne, z wyjątkiem rozpuszczalników halogenowanych,
41) związki halogenoorganiczne, z wyjątkiem obojętnych materiałów spolimeryzowanych i innych substancji, o których mowa w niniejszym załączniku,
42) aromatyczne, policykliczne i heterocykliczne związki organiczne,
43) aminy alifatyczne,
44) aminy aromatyczne,
45) etery,
46) substancje o właściwościach wybuchowych, z wyjątkiem substancji wyszczególnionych w innych punktach niniejszego załącznika,
47) organiczne związki siarki,
48) jakiekolwiek pochodne polichlorowanego dibenzofuranu,
49) jakiekolwiek pochodne polichlorowanej dibenzo-p-dioksyny,
50) węglowodory i ich związki z tlenem, azotem lub siarką nieuwzględnione w inny sposób w załączniku IV do ustawy o odpadach.
Najnowsze komentarze