Autor: biuro@synteko.pl

Zakaz przekazywania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych do termicznego przekształcania wchodzi od 1 czerwca 2021 roku.

Zgodnie z art. 158 ust. 3 ustawy o odpadach [dodanym ustawą z dnia 19.07.2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1579), która wchodzi w życie 30.06.2021 r.] zakazuje się przekazywania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych do termicznego przekształcania.

Dopuszcza się jednak (art. 158, ust 4) przekazywanie niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych do termicznego przekształcania, jeżeli został spełniony warunek, o którym mowa w art. 9e ust. 1d ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Warunek uznaje się z spełniony jeżeli gmina, z której są odbierane te odpady, prowadzi selektywne zbieranie odpadów zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 29 grudnia 2016 r. W SPRAWIE SZCZEGÓŁOWEGO SPOSOBU SELEKTYWNEGO ZBIERANIA WYBRANYCH FRAKCJI ODPADÓW (tekst jednolity z dnia 7 października 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 2028).

Selektywnie zbiera się:
1) papier;
2) szkło;
3) metale;
4) tworzywa sztuczne;
5) odpady ulegające biodegradacji, ze szczególnym uwzględnieniem bioodpadów.

Źródło: ustawa o odpadach, rozporządzenie w sprawie szczegółowego zbierania wybranych frakcji odpadów

System rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP)

System ROP oznacza zestaw środków podjętych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia, aby producenci produktów ponosili odpowiedzialność finansową lub odpowiedzialność finansową i organizacyjną na etapie cyklu życia produktu, gdy staje się on odpadem.

Producenci produktów powinni pokrywać koszty niezbędne do osiągnięcia celów gospodarowania odpadami oraz innych celów i zadań, w tym dotyczących zapobiegania powstawaniu odpadów, zdefiniowanych dla odnośnego systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Pod ściśle określonymi warunkami koszty te mogą być dzielone z pierwotnymi wytwórcami odpadów lub dystrybutorami, jeżeli jest to uzasadnione potrzebą zapewnienia właściwego gospodarowania odpadami i efektywności gospodarczej systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta.

Art. 8 i 8a dyrektywy 2008/98/WE wprowadza nowe wymagania dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Jednocześnie w art. 3 pkt 21 została dodana nowa definicja systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Zgodnie z art. 8 systemy rozszerzonej odpowiedzialności producenta muszą uwzględniać minimalne wymogi określone w art. 8a. Ogólne wymagania minimalne obejmują: określenie roli i obowiązków wszystkich podmiotów zaangażowanych w system, określenie celów do osiągnięcia, system sprawozdawczy służący do gromadzenia danych, równe traktowanie producentów, niezależnie od ich pochodzenia czy wielkości. Jednocześnie w ramach rozszerzonej odpowiedzialności producenta producenci produktów lub organizacje mają posiadać określony zasięg geograficzny, produktowy i materiałowych, zapewniać dostępność systemów zbierania odpadów, środki finansowe niezbędne do wypełnienia obowiązków, mają stosować mechanizm samokontroli oraz udostępniać publicznie informacje o realizacji celów (w przypadku organizacji także o strukturze, wkładach finansowych i procedurze wyboru podmiotów gospodarujących odpadami). W odniesieniu do wysokości wkładów finansowych producentów na rzecz realizacji rozszerzonej odpowiedzialności producenta, ich wysokość powinna pokrywać koszty selektywnego zbierania odpadów, a następnie ich transportu i przetwarzania, w tym przetwarzania niezbędnego do osiągnięcia unijnych celów w zakresie gospodarowania odpadami, oraz koszty niezbędne do realizacji innych celów i zadań, koszty informowania posiadaczy odpadów oraz koszty gromadzenia danych i sprawozdawczości.

Rozszerzona odpowiedzialność producenta w odniesieniu do produktów, m.in. do opakowań, opon i olejów smarowych, funkcjonuje w Polsce od 2001 r. W tym czasie obowiązki producentów były rozszerzane i modyfikowane, w związku z czym część zadań wynikających z art. 8 i 8a dyrektywy 2008/98/WE już funkcjonuje w warunkach krajowych. Pozostałe, dotychczas nie funkcjonujące obowiązki wynikające z art. 8 i 8a dyrektywy 2008/98/WE, zostaną zaimplementowane w ramach projektowanej ustawy o odpadach. Istniejące systemy rozszerzonej odpowiedzialności producenta w zakresie opakowań, olejów smarowych, opon, sprzętu elektrycznego i elektronicznego, baterii i akumulatorów oraz pojazdów zostaną dostosowane do zmodyfikowanych w dyrektywie przepisów odrębnymi aktami prawnymi w ramach zmian właściwych ustawach produktowych w wymaganym terminie – zgodnie z ww. dyrektywą (art. 8a ust. 7) systemy rozszerzonej odpowiedzialności producenta muszą być zgodne z przepisami tego artykułu do dnia 5 stycznia 2023 r. Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 dyrektywy 94/62/WE systemy rozszerzonej odpowiedzialności producenta dla wszystkich opakowań, zgodne z art. 8 i 8a dyrektywy 2008/98/WE, powinny zostać ustanowione do 31 grudnia 2024 roku.

Źródło: DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2018/851 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów.

Źródło: Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw

Odpady komunalne wg dyrektywy UE 2018/851

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2018/851 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów przywołuje, że odpady komunalne stanowią w przybliżeniu od 7 do 10 % wszystkich odpadów wytwarzanych w Unii. Jest to jednak jeden z najbardziej złożonych strumieni odpadów i sposób gospodarowania nim zasadniczo świadczy o jakości całego systemu gospodarowania odpadami w danym państwie. Gospodarowanie odpadami komunalnymi wymaga wysoce złożonego systemu, obejmującego efektywny system zbierania, skuteczny system sortowania i odpowiednie śledzenie strumieni odpadów, czynne zaangażowanie obywateli i przedsiębiorstw, infrastruktury dostosowanej do konkretnego składu odpadów oraz kompleksowego systemu finansowania. Państwa, które stworzyły efektywne systemy gospodarowania odpadami komunalnymi, zazwyczaj osiągają lepsze wyniki pod względem gospodarki odpadami w ujęciu ogólnym, w tym w osiągnięcie celów w zakresie recyklingu.

Dyrektywa definiuje odpady komunalne jako:

a) odpady zmieszane i odpady selektywnie zebrane z gospodarstw domowych, w tym papier i tekturę, szkło, metale, tworzywa sztuczne, bioodpady, drewno, tekstylia, opakowania, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie i akumulatory oraz odpady wielkogabarytowe, w tym materace i meble;

b) odpady zmieszane i odpady selektywnie zebrane z innych źródeł, jeżeli odpady te są podobne pod względem charakteru i składu do odpadów z gospodarstw domowych.

Odpady komunalne nie obejmują odpadów z produkcji, rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa, zbiorników bezodpływowych oraz z sieci kanalizacyjnej i z oczyszczalni ścieków, w tym osadów ściekowych, pojazdów wycofanych z eksploatacji ani odpadów budowlanych i rozbiórkowych.

Źródło: DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2018/851 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów.

30 kwietnia 2021 roku mija termin na przeprowadzanie audytu przez prowadzących recykling odpadów opakowaniowych – za rok 2020.

Zgonie z art. 46 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. O GOSPODARCE OPAKOWANIAMI I ODPADAMI OPAKOWANIOWYMI (Dz.U. z 2020r., poz.114) przedsiębiorcy:
1) prowadzący recykling lub inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych, którzy wystawiają dokumenty DPO oraz dokumenty DPR i posiadają zezwolenie na przetwarzanie, o którym mowa w art. 41 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, pozwalające na odzysk odpadów o masie przekraczającej 400 Mg,
2) eksportujący odpady opakowaniowe oraz przedsiębiorcy dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy odpadów opakowaniowych, którzy wystawili w danym roku kalendarzowym dokumenty EDPR lub dokumenty EDPO potwierdzające eksport odpadów opakowaniowych lub wewnątrzwspólnotową dostawę odpadów opakowaniowych o masie przekraczającej 400 Mg są obowiązani do przeprowadzenia rocznego audytu zewnętrznego. Audyt przeprowadza się w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku kalendarzowym, którego dotyczy. W przypadku gdy przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1, pomimo ciążącego na nim obowiązku nie przeprowadził audytu w terminie, o którym mowa w ust. 2, marszałek województwa wzywa go do przeprowadzenia audytu w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania przez niego wezwania.

Audyt jest przeprowadzany przez akredytowanego weryfikatora środowiskowego, o którym mowa w przepisach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS), uchylającego rozporządzenie (WE) nr 761/2001 oraz decyzje Komisji 2001/681/WE i 2006/193/WE (Dz. Urz. UE L 342 z 22.12.2009, str.1). Audytora wybiera przedsiębiorca, a koszty jego przeprowadzenia obciążają tegoż przedsiębiorcę.

Zgodnie z art. 56 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. O GOSPODARCE OPAKOWANIAMI I ODPADAMI OPAKOWANIOWYMI (Dz.U. z 2020r., poz.114) kto nie przeprowadza audytu w terminie, podlega administracyjnej karze pieniężnej w wysokości od 40 000 zł do 750 000 zł.

Źródło: ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi